Case Studies

|

Τα γλυκά της Νίκης

Τα γλυκά της Νίκης

Κύπρος

Case Study Information

Greening processes

Διαχείριση αποβλήτων

Greening input

Greening workplace

Greening outputs

Βιώσιμη κατανάλωση
Company size headcount: περίπου <50
Company size turnover: περίπου
Interviewed: Υπεύθυνος (πρώην γενιά), Διάδοχος (επόμενη γενιά)
Industry: Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών διαμονής και διατροφής

Background

Το έργο της κ. Νίκης ξεκίνησε το 1986 σε ένα μικρό εργαστήριο στο χωριό Αγρός, στην ορεινή περιοχή της Λεμεσού, στην Κύπρο. Η γενική ιδέα πίσω από το εγχείρημα της κυρίας Νίκης ήταν να αξιοποιήσει τα όποια υπολείμματα από φρούτα και ξηρούς καρπούς που κατανάλωνε η οικογένεια, προκειμένου να παράγει παραδοσιακά γλυκά, δημιουργώντας έτσι κάτι από το τίποτα και αποφεύγοντας τα περιττά απορρίμματα. Αρχικά, οι πρώτες ύλες για την παρασκευή αυτών των γλυκών περιλάμβαναν υπολείμματα από κεράσια, κυδώνια, εσπεριδοειδή, μήλα, καρπούζια και καρύδια. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η ζήτηση από τους ντόπιους και τους περαστικούς αυξανόταν σταθερά, λόγω της υψηλής ποιότητας και της γεύσης των λιχουδιών. Αυτό οδήγησε τελικά στην εγγραφή του εγχειρήματος ως εταιρεία (Νίκη Αγαθοκλέους ΕΠΕ) το 1989 και στην επέκταση του εργαστηρίου σε μεγαλύτερο χώρο το 1992. Το 1996, η εταιρεία συνέχισε να εμπλουτίζει την ποικιλία των προσφερόμενων προϊόντων της, περιλαμβάνοντας νέα είδη παραδοσιακών εδεσμάτων και μαρμελάδων και συνέχισε να απασχολεί περισσότερο προσωπικό για να συμβαδίζει με τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση και τις νέες ανάγκες και τάσεις. Το 2003, μια άλλη επέκταση ήρθε ως αποτέλεσμα της επιτυχίας των Γλυκών της Νίκης, μέσω της δημιουργίας ενός μεγάλου εργοστασίου και ενός φυσικού καταστήματος.

Τα Γλυκά της Νίκης λειτουργεί από την ίδια την κυρία Νίκη Αγαθοκλέους, με την ενεργό συμμετοχή τριών από τους γιους της: Χρήστος, Μαρίνος και Κωνσταντίνος. Οι τρεις γιοι της κυρίας Νίκης “συμμετείχαν” πάντα στην οικογενειακή επιχείρηση. Με άλλα λόγια, ενώ μεγάλωναν, η επιχείρηση μεγάλωνε και μαζί τους. Ο Χρήστος, ο Μαρίνος και ο Κωνσταντίνος άρχισαν να συνεισφέρουν στην οικογενειακή επιχείρηση από πολύ μικρή ηλικία. Ο Χρήστος θυμάται τον εαυτό του και τα αδέλφια του να βοηθούν τη μητέρα τους με την επισήμανση των βάζων και την προετοιμασία των χάρτινων κουτιών που θα χρησιμοποιούνταν αργότερα για την αποθήκευση και την πώληση των προϊόντων της εταιρείας. Σήμερα ο Χρήστος, ο οποίος έχει σπουδάσει για να γίνει Τεχνολόγος Τροφίμων, χειρίζεται αρκετές διαχειριστικές και τεχνικές πτυχές της επιχείρησης μαζί με την κυρία Νίκη.

Από την άλλη πλευρά, ο Μαρίνος ασχολείται με το τμήμα πωλήσεων της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του καταστήματος και άλλων εργασιών επικοινωνίας/δημοσίων σχέσεων. Τέλος, ο Κωνσταντίνος, ο οποίος έχει ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην Ηγεσία και τη Διοίκηση, συμβάλλει στην οικογενειακή επιχείρηση τόσο μέσω διευθυντικών εργασιών όσο και μέσω πωλήσεων.

Η εταιρεία είναι διαπιστευμένη με το σύστημα υγείας HACCP και τις πιστοποιήσεις ISO 22000 και αποτελεί πλέον μια από τις πιο γνωστές επιχειρήσεις παραγωγής παραδοσιακών εδεσμάτων στην Κύπρο. Η επιχείρηση εξάγει τα προϊόντα της και σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η Αγγλία, οι ΗΠΑ, η Αίγυπτος, η Αυστραλία και η Ιαπωνία.

Sustainability transition

Τα Γλυκά της Νίκης έχει θέσει ως προτεραιότητα τις κυκλικές πρακτικές για την αποφυγή υπερβολικών αποβλήτων από την πρώτη μέρα. Ωστόσο, με την πάροδο των ετών, η κ. Αγαθοκλέους έχει ενσωματώσει μια σειρά από νέους δημιουργικούς τρόπους για να επιτύχει τον στόχο της για μηδενικά απόβλητα, με τη βοήθεια και άλλων μελών της οικογένειας.

Κομποστοποίηση

Πριν από περίπου δέκα χρόνια, η οικογενειακή επιχείρηση εισήγαγε την κομποστοποίηση ως πρακτική για την αποφυγή αποβλήτων, χρησιμοποιώντας φλούδες φρούτων, κουκούτσια και άλλα υπολείμματα από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή παραδοσιακών γλυκών. Η επιχείρηση αναλαμβάνει ένα σημαντικό κόστος για τη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία ενός τεράστιου όγκου υποπροϊόντων φρούτων στον δικό της χώρο, προκειμένου να μην πάνε χαμένα. Το κόστος είναι ακόμη υψηλότερο αν υπολογίσει κανείς άλλα κόστη ευκαιρίας, όπως ο χρόνος της διοίκησης και των μελών του προσωπικού που αφιερώνεται σε αυτή τη διαδικασία. Η επένδυση αυτή είναι μια συνειδητή απόφαση της οικογένειας, η οποία απορρέει από την έντονη αίσθηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της διαχείρισης. Τέλος, το κομπόστ που δημιουργείται χρησιμοποιείται ως λίπασμα σε χωράφια με δέντρα από τα οποία η εταιρεία λαμβάνει τους καρπούς για τα προϊόντα της. Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα του πώς οι κυκλικές πρακτικές μπορούν να ωφελήσουν σημαντικά μια επιχείρηση.

Επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων φρούτων

Επιπλέον, οι φλούδες φρούτων και άλλα υπολείμματα προσφέρονται για τη διατροφή των ζώων της οικογένειας και των ζώων ενός κοντινού αγροκτήματος. Αυτή ήταν μια πρακτική από την πλευρά της κυρίας Νίκης από την πρώτη μέρα. Όπως δήλωσε η ίδια, “κάποια υπολείμματα από συγκεκριμένα φρούτα έχουν αποδειχθεί ότι είναι ιδιαίτερα θρεπτικά για τα ζώα. Οπότε, γιατί να μην το εκμεταλλευτούμε αυτό, αποφεύγοντας παράλληλα τα περιττά απόβλητα;”.

Επιπλέον, πριν από 4 χρόνια, η εταιρεία άρχισε να προσφέρει έναν μεγάλο όγκο κουκουτσιών φρούτων σε έναν τοπικό συνεργάτη για την εξαγωγή ενός ειδικού ελαίου, το οποίο χρησιμοποιείται στη συνέχεια για ιατρικούς σκοπούς και για την παραγωγή καλλυντικών.

Ανακύκλωση

Εδώ και 10 χρόνια, ένας τεράστιος όγκος αποβλήτων ανακυκλώνεται, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές. Η εταιρεία έκανε όλες τις απαραίτητες ρυθμίσεις για τη συλλογή και τη διαλογή όλων των ανακυκλώσιμων υλικών, εξοικονομώντας έτσι σημαντική ποσότητα αποβλήτων.

Μια άλλη πρακτική ανακύκλωσης αφορά το νερό που χρησιμοποιείται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Λόγω της υψηλής αλατότητας του νερού στην ορεινή περιοχή του Αγρού, το νερό που χρησιμοποιείται για την παρασκευή των προϊόντων προέρχεται μετά από επεξεργασία από αποιονιστή. Αντί να απορρίπτεται, το νερό που απομένει χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και άλλες καθημερινές δραστηριότητες στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου.

Συμπέρασμα

Συνολικά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερωτηθέντων, περίπου το 95% των αποβλήτων επεξεργάζεται με κάποιο τρόπο μέσω της κομποστοποίησης, της σίτισης, της επεξεργασίας κουκουτσιών για λάδι και της ανακύκλωσης. Μόνο το υπόλοιπο 5% πηγαίνει στα απόβλητα, αναφερόμενο σε υπολείμματα και σκουπίδια που δεν μπορούν να επεξεργαστούν ή να υποστούν επεξεργασία με οποιονδήποτε τρόπο. Είναι περιττό να πούμε ότι τα Γλυκά της Νίκης θεωρείται πλέον μια από τις πιο αποτελεσματικές επιχειρήσεις στην πρόληψη των αποβλήτων στο νησί.

Learning points and actions to consider

Τόσο η κυρία Νίκη όσο και ο γιος της Χρήστος παρείχαν ορισμένες συγκεκριμένες δράσεις που μπορούν να εφαρμόσουν οι επιχειρηματίες προκειμένου να διευκολύνουν τη διαδικασία πράσινης μετάβασης στην επιχείρησή τους:

  • Τέτοιες δραστικές αλλαγές δεν είναι ποτέ εύκολες για μια οικογενειακή επιχείρηση ΜΜΕ. Όταν οι επιχειρηματίες υπολογίζουν το κόστος της αρχικής επένδυσης για την εισαγωγή πράσινων πρακτικών, συνήθως αποθαρρύνονται, καθώς μερικές φορές δεν υπάρχει εγγυημένη οικονομική απόδοση αυτών των επενδύσεων. Ωστόσο, όταν διαμορφώνεται μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για την ίδια επιχείρηση, είναι προφανές ότι αυτές οι πράσινες πρακτικές μπορούν δυνητικά να έχουν σημαντικά οφέλη για την οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησης και την περιβαλλοντική ευημερία.
  • Σύμφωνα με τους ερωτηθέντες, η οικογενειακή επιχείρηση θα μπορούσε να εφαρμόσει ακόμη περισσότερα μέτρα και διαδικασίες για την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό που εμποδίζει αυτές τις προσπάθειες είναι οι ιδιαιτερότητες του τόπου στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Το χωριό Αγρός θεωρείται μια απομακρυσμένη κοινότητα από οποιοδήποτε αστικό κέντρο. Αυτό δημιουργεί μια σειρά από δυσκολίες για τη σωστή επεξεργασία και επεξεργασία των αποβλήτων. Με τα λόγια των ίδιων των ερωτηθέντων: “Οι αστικές περιοχές παρέχουν περισσότερες ευκαιρίες συνεργασίας με άλλους φορείς και ενσωμάτωσης νέων πρακτικών”. Παρ’ όλα αυτά, η οικογενειακή επιχείρηση έχει καταφέρει να ευδοκιμήσει, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, τόσο όσον αφορά την επιτυχία της επιχείρησης όσο και, εξίσου σημαντικό στην περίπτωσή μας, την ενσωμάτωση και προώθηση πράσινων πρακτικών για την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων.

Reflections

  • “Στην περίπτωση των οικογενειακών επιχειρήσεων παραγωγής/μεταποίησης, πώς μπορούν οι πρώτες ύλες και τα υποπροϊόντα αυτών των υλικών να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς, ώστε να αποφευχθεί η περιττή σπατάλη;”
  • “Πώς μπορούν άλλοι τοπικοί φορείς στην κοινότητά μου να με βοηθήσουν να υλοποιήσω τους στόχους μου μέσω μιας διαδικασίας πράσινης μετάβασης;”